الف - شرکت سهامی خاص :
شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه آن توسط موسسین تامین می گردد.در شرکت سهامی خاص مجمع عمومی موسس وجود ندارد و ثبت شرکتها تعداد شرکای آن کمتر از شرکت سهامی عام است.در این گونه شرکت ها صدور اعلامیه پذیره نویسی وجود ندارد و در بدو امر 35% از سرمایه باید در حساب مخصوصی سپرده شود.
سایر مشخصات شرکت های سهامی خاص عبارت است از:
1-حداقل سرمایه شرکت های سهامی خاص یک میلیون ریال است.
2-تعداد مدیران حداقل 3 نفر است.
3-تعداد سهامداران نباید از سه نفر کمتر باشد.
4-در شرکت سهامی خاص مبلغ اسمی سهام محدود نیست.
5-سهام شرکت سهامی خاص قابل عرضه در بورس نیست.
6-در شرکت سهامی خاص اوراق قابل انتشار نیست.
7-انتقال سهام در شرکت سهامی خاص موکول به موافقت سایر شرکاست.
8-در شرکت سهامی خاص،مسئولیت شرکا به میزان مبلغ اسمی سهام هر شریک است.
ب- شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود،از رایج ترین شرکت های بازرگانی در کشور ما می باشد و عمدتاَ بین اعضای یک خانواده یا افراد فامیل و یا دوستان و آشنایان تشکیل می گردد.به موجب ماده 94 قانون تجارت،شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام و یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت می باشد.ضمناَ برای میزان سرمایه شرکت با مسئولیت محدود هیچ مبلغی تعیین نشده است.
برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود طی مراحل ذیل ضروری است:
1-تنظیم شرکت نامه و امضای آن
2-تادیه و پرداخت کل سرمایه شرکت
3-ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها
محاسن و معایب شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی
- مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت های سهامی خاص
- راهنمای گام به گام تشکیل و ثبت شرکت سهامی خاص
- شرکت سهامی خاص با حداقل سه سهامدار تشکیل می گردد،در صورتی که شرکت با مسئولیت محدود را می توان حداقل دو شریک تشکیل داد.
- شرکت با مسئولیت محدود به وسیله یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که ممکن است خارج از شرکا هم باشند برای مدت محدود یا نامحدود اداره می شود،ولی در شرکت های سهامی عام و خاص به ترتیب حداقل مدیران نباید از پنج و سه نفر کمتر باشد و نیز این مدیران برای مدت حداکثر 2 سال انتخاب می شوند.
- از معایب شرکت با مسئولیت محدود این است که پذیره نویسی و پرداخت تمام سهم الشرکه شرکت صوری می باشد و نیز در شرکت با مسئولیت محدود ورقه ای به نام سهم الشرکه به صورت اوراق تجارتی قابل انتقال اعم از بانام و بی نام صادر نمی گردد،ولی در شرکت های سهامی عام نقل و انتقال ممکن است مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی سهامداران بشود.
- در شرکت با مسئولیت محدود هیچ گونه حداقل سرمایه ای پیش بینی نشده و الزام قانونی ارائه مدارک در این زمینه به اداره ثبت شرکت ها برای موسسین وجود ندارد؛فقط اقرار موسسین به میزان سرمایه و پرداخت آن به صندوق شرکت یا هیات مدیره در شرکت نامه کافی خواهد بود،در صورتی که حداقل سرمایه در شرکت سهامی خاص یک میلیون ریال می باشد و موسسین مکلفند حداقل 35% کل سرمایه را به حساب شرکت در شرف تاسیس واریز و فیش بانکی را به اداره ثبت شرکت ها ارائه نمایند.
- و بالاخره آخرین حسن شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی این است که قلمرو آگهی ها در شرکت های سهامی وسیعتر از شرکت با مسئولیت محدود می باشد.
مقررات مالیاتی
به موجب بند (د ) ماده 105 قانون مالیات های مستقیم ، جمع درآمد مشمول مالیات شرکت های سهامی و مختلط سهامی و سایر اشخاص حقوقی ( از جمله شرکت با مسئولیت محدود ) پس از کسر مالیات به نرخ 10 % نسبت به مجموع درآمد به عنوان مالیات شرکت محاسبه و وصول می شود به شرح ذیل می باشد :
- در مورد شرکت های سهامی و مختلط سهامی به نسبت درآمد سهام بی نام کلاَ به نرخ ماده 131 قانون مالیات های مستقیم و در مورد سهام بانام و سهم الشرکه شرکا ضامن و با توجه به درآمد سهم هر یک از سهامداران و سهم الشرکه شرکا ضامن به نرخ ماده 131 همان قانون .
- در مورد سایر اشخاص حقوقی از جمله شرکت با مسئولیت محدود به نسبتی از سود مشمول مالیات که طبق اساسنامه یا شرکت نامه شخص حقوقی به هر یک از صاحبان سرمایه یا اعضا شخص حقوقی تعلق می گیرد به نرخ مقرر در ماده 131 این قانون
- در مورد سایر اشخاص حقوقی از جمله شرکت با مسئولیت محدود به نسبتی از سود مشمول مالیات که طبق اساسنامه یا شرکت نامه شخص حقوقی به هر یک از صاحبان سرمایه یا اعضا شخص حقوقی تعلق می گیرد به نرخ مقرر در ماده 131 این قانون.
- امتیازی که شرکت های سهامی عام در مقایسه با شرکت های با مسئولیت محدود دارند این است که شرکت هایی که سهام آن ها از طرف هیات پذیرش بورس برابر قانون برای معامله در بازار بورس پذیرفته شده اند از سال پذیرش تا سالی که فهرست نرخ ها در بورس حذف نشده اند از پرداخت ده درصد مالیات شرکت معاف می باشند مشروط بر اینکه کلیه نقل و انتقالات سهام شرکت های مزبور از طریق کارگزاران بورس انجام و در دفاتر مربوط ثبت گردد.
الف - شرکت سهامی خاص :
شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه آن توسط موسسین تامین می گردد.در شرکت سهامی خاص مجمع عمومی موسس وجود ندارد و ثبت شرکتها تعداد شرکای آن کمتر از شرکت سهامی عام است.در این گونه شرکت ها صدور اعلامیه پذیره نویسی وجود ندارد و در بدو امر 35% از سرمایه باید در حساب مخصوصی سپرده شود.
سایر مشخصات شرکت های سهامی خاص عبارت است از:
1-حداقل سرمایه شرکت های سهامی خاص یک میلیون ریال است.
2-تعداد مدیران حداقل 3 نفر است.
3-تعداد سهامداران نباید از سه نفر کمتر باشد.
4-در شرکت سهامی خاص مبلغ اسمی سهام محدود نیست.
5-سهام شرکت سهامی خاص قابل عرضه در بورس نیست.
6-در شرکت سهامی خاص اوراق قابل انتشار نیست.
7-انتقال سهام در شرکت سهامی خاص موکول به موافقت سایر شرکاست.
8-در شرکت سهامی خاص،مسئولیت شرکا به میزان مبلغ اسمی سهام هر شریک است.
ب- شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود،از رایج ترین شرکت های بازرگانی در کشور ما می باشد و عمدتاَ بین اعضای یک خانواده یا افراد فامیل و یا دوستان و آشنایان تشکیل می گردد.به موجب ماده 94 قانون تجارت،شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام و یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت می باشد.ضمناَ برای میزان سرمایه شرکت با مسئولیت محدود هیچ مبلغی تعیین نشده است.
برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود طی مراحل ذیل ضروری است:
1-تنظیم شرکت نامه و امضای آن
2-تادیه و پرداخت کل سرمایه شرکت
3-ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها
محاسن و معایب شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی
- مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت های سهامی خاص
- راهنمای گام به گام تشکیل و ثبت شرکت سهامی خاص
- شرکت سهامی خاص با حداقل سه سهامدار تشکیل می گردد،در صورتی که شرکت با مسئولیت محدود را می توان حداقل دو شریک تشکیل داد.
- شرکت با مسئولیت محدود به وسیله یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که ممکن است خارج از شرکا هم باشند برای مدت محدود یا نامحدود اداره می شود،ولی در شرکت های سهامی عام و خاص به ترتیب حداقل مدیران نباید از پنج و سه نفر کمتر باشد و نیز این مدیران برای مدت حداکثر 2 سال انتخاب می شوند.
- از معایب شرکت با مسئولیت محدود این است که پذیره نویسی و پرداخت تمام سهم الشرکه شرکت صوری می باشد و نیز در شرکت با مسئولیت محدود ورقه ای به نام سهم الشرکه به صورت اوراق تجارتی قابل انتقال اعم از بانام و بی نام صادر نمی گردد،ولی در شرکت های سهامی عام نقل و انتقال ممکن است مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی سهامداران بشود.
- در شرکت با مسئولیت محدود هیچ گونه حداقل سرمایه ای پیش بینی نشده و الزام قانونی ارائه مدارک در این زمینه به اداره ثبت شرکت ها برای موسسین وجود ندارد؛فقط اقرار موسسین به میزان سرمایه و پرداخت آن به صندوق شرکت یا هیات مدیره در شرکت نامه کافی خواهد بود،در صورتی که حداقل سرمایه در شرکت سهامی خاص یک میلیون ریال می باشد و موسسین مکلفند حداقل 35% کل سرمایه را به حساب شرکت در شرف تاسیس واریز و فیش بانکی را به اداره ثبت شرکت ها ارائه نمایند.
- و بالاخره آخرین حسن شرکت با مسئولیت محدود در مقایسه با شرکت های سهامی این است که قلمرو آگهی ها در شرکت های سهامی وسیعتر از شرکت با مسئولیت محدود می باشد.
مقررات مالیاتی
به موجب بند (د ) ماده 105 قانون مالیات های مستقیم ، جمع درآمد مشمول مالیات شرکت های سهامی و مختلط سهامی و سایر اشخاص حقوقی ( از جمله شرکت با مسئولیت محدود ) پس از کسر مالیات به نرخ 10 % نسبت به مجموع درآمد به عنوان مالیات شرکت محاسبه و وصول می شود به شرح ذیل می باشد :
- در مورد شرکت های سهامی و مختلط سهامی به نسبت درآمد سهام بی نام کلاَ به نرخ ماده 131 قانون مالیات های مستقیم و در مورد سهام بانام و سهم الشرکه شرکا ضامن و با توجه به درآمد سهم هر یک از سهامداران و سهم الشرکه شرکا ضامن به نرخ ماده 131 همان قانون .
- در مورد سایر اشخاص حقوقی از جمله شرکت با مسئولیت محدود به نسبتی از سود مشمول مالیات که طبق اساسنامه یا شرکت نامه شخص حقوقی به هر یک از صاحبان سرمایه یا اعضا شخص حقوقی تعلق می گیرد به نرخ مقرر در ماده 131 این قانون
- در مورد سایر اشخاص حقوقی از جمله شرکت با مسئولیت محدود به نسبتی از سود مشمول مالیات که طبق اساسنامه یا شرکت نامه شخص حقوقی به هر یک از صاحبان سرمایه یا اعضا شخص حقوقی تعلق می گیرد به نرخ مقرر در ماده 131 این قانون.
- امتیازی که شرکت های سهامی عام در مقایسه با شرکت های با مسئولیت محدود دارند این است که شرکت هایی که سهام آن ها از طرف هیات پذیرش بورس برابر قانون برای معامله در بازار بورس پذیرفته شده اند از سال پذیرش تا سالی که فهرست نرخ ها در بورس حذف نشده اند از پرداخت ده درصد مالیات شرکت معاف می باشند مشروط بر اینکه کلیه نقل و انتقالات سهام شرکت های مزبور از طریق کارگزاران بورس انجام و در دفاتر مربوط ثبت گردد.
نحوه ی افزایش و کاهش سرمایه در شرکت های سهامی